Branże najatrakcyjniejsze dla inwestorów

Atrakcyjność, czyli kwestia gustu

Każdy uczestnik rynku kapitałowego dokonując swoich inwestycji posługuje się różnymi kryteriami i stosuje różne strategie. W szczególności powinien brać pod uwagę oczekiwaną stopę zwrotu i ryzyko. Akceptowane poziomy tych dwóch parametrów wynikają najczęściej z osobistych preferencji. Należy jednak pamiętać, że preferencje uczestników rynku nie są stałe w czasie. Zdecydowanie inne strategie stosuje większość z nich w okresie kryzysu, a inne w okresie hossy i nie chodzi tylko o szukanie tzw. bezpiecznej przystani, czyli inwestycje w klasy aktywów o niskim poziomie ryzyka.  Inwestorzy wyróżniają branże defensywne (np. ochrona zdrowia, sektor spożywczy), które zazwyczaj w okresach koniunktury dają niższe stopy niż średnia rynkowa, ale pozwalają chronić kapitał w okresach załamania. Na wybór danej branży nakłada się jeszcze chwilowa moda panująca na rynku, która niejednokrotnie doprowadza do powstania baniek, jak np. bańka internetowa z 2000 roku. Żadna zatem branża nie może być uznana za najatrakcyjniejszą dla każdego z inwestorów. Jednak można wskazać pewne procesy na rynku, które pozwalają oddzielić branże „interesujące” od „nieciekawych”.

 Co wybierają ryzykanci – ochrona zdrowia

Jedną z kategorii inwestorów oczekujących wysokich stóp zwrotu i gotowych ponieść wysokie ryzyko są fundusze private equity (w tym także venture capital). Często uznaje się, że fundusze private equity wyszukują pomysły i spółki działające na innowacyjnych, młodych rynkach, które w najbliższym czasie powinny podlegać dynamicznemu wzrostowi.

Tabela 1 Inwestycje funduszy private equity w Polsce

Źródło: EVCA

Dane w powyższej tabeli zostały zebrane na podstawie deklaracji osób zarządzających funduszami i mogą być niepełne, ale wyraźnie widać, że za najatrakcyjniejszą branżę w 2009 roku uznali oni ochronę zdrowia. Zainteresowanie inwestorów tą branżą zostało również dostrzeżone przez Giełdę Papierów Wartościowych, która zdecydowała się w sierpniu 2010 na utworzenie na rynku NewConnect indeksu Life Science grupującego spółki działające w obszarze biotechnologii.

Rynek fuzji i przejęć – energetyka oraz budownictwo

Atrakcyjność poszczególnych branż dla inwestorów instytucjonalnych pokazują również informacje z rynku fuzji i przejęć. Odpowiedź na pytanie, czy dane branże są postrzegane jako atrakcyjne może zostać udzielona na podstawie dwóch kryteriów – wartości transakcji oraz ceny. Interpretując dane należy jednak być  bardzo ostrożnym i niejednokrotnie nie wystarczy samo spojrzenie na  skumulowane liczby dla danego sektora, ale trzeba przyjrzeć się poszczególnym transakcjom. Motywy kupujących i sprzedających przedsiębiorstwa są różne, a dane zagregowane często zaburzają pojedyncze transakcje lub restrukturyzacje w ramach grup kapitałowych.  

Tabela 2 Rynek fuzji i przejęć w Polsce w 2009

Źródło: KPMG i DealWatch

Pierwszy wniosek wypływający z rynku fuzji i przejęć, to potwierdzenie wcześniejszych rozważań, że ochrona zdrowia stanowi obecnie jedną z najatrakcyjniejszych branż. Ceny jakie przejmujący decydują się zapłacić za spółki z tego sektora są najwyższe na rynku.

Najwięcej transakcji zawieranych było w sektorze energetyki. Co prawda dwie największe z nich dotyczyły zmian udziałowych dokonywanych przez Skarb Państwa w ramach podmiotów zależnych. Jednak duża część dotyczy spółek albo zajmujących się wydobyciem surowców energetycznych albo produkcją zielonej energii. Ze względu na obowiązek redukcji zanieczyszczeń przez Polskę oraz zwiększenia udziału zielonej energii, a także dzięki środkom unijnym przeznaczonym na ochronę środowiska można uznać, że energetyka stanowi kolejną atrakcyjną dla inwestorów branżę. W szczególności dotyczy to inwestycji w przedsiębiorstwa zajmujące się dostawą zielonej energii oraz surowców energetycznych. Również w tym przypadku Giełda Papierów Wartościowych dostrzegła znaczenie tego sektora tworząc z początkiem 2010 indeks WIG-Energia.  

Jeżeli pominiemy omawianą wcześniej ochronę zdrowia oraz branżę transportową (wartość sprzedaż DB Schenker Rail Polska wyniosła 400 mln euro, co zaburza całą branżę), to najwyższe ceny inwestorzy płacili za firmy z branży budowlanej. Na atrakcyjność tej branży wpływ ma kilka czynników. Prace związane z przygotowaniami do Euro 2012 oraz zaplanowane wydatki infrastrukturalne (finansowane w dużej mierze ze środków unijnych) zapewniają zlecenia na najbliższe kilka lat. Dodatkowo kryzys zapoczątkowany w 2007 roku zatrzymał wzrost roszczeń płacowych w tej branży oraz spowodował spadek cen materiałów budowlanych. W rezultacie firmy z branży budowlanej znacząco poprawiły swoje marże. Dynamiczny wzrost PKB i słabo rozbudowana infrastruktura w Polsce sprawiają, że także w perspektywie wieloletniej branżę budownictwa inżynieryjnego należy uznać za jedną z atrakcyjniejszych.

Technologie informacyjne, a konkretnie…

Technologie informacyjne stanowią jedną z często wymienianych przez inwestorów branż. Jej wewnętrzna atrakcyjność wzmacniana jest w Polsce poprzez przewidziane w różnych programach operacyjnych środki unijne na jej rozwój. W rezultacie inwestycje mogą być często w ponad połowie dofinansowane przez środki publiczne. Technologie informacyjne stanowią bardzo szeroką i niejednorodną branżę, dlatego warto się przyjrzeć, jakie z nich powinny być w najbliższym czasie najatrakcyjniejsze. Gartner Inc. to uznana w świecie firma badawcza, która zajmuje się analizą rynku technologii informacyjnych. W swoim najnowszym raporcie wyróżniła ona następujące z nich jako strategiczne:   

• Przetwarzanie w chmurze (Cloud Computing)
• Aplikacje na urządzenia mobilne (Mobile Applications and Media Tablets)
• Komunikacja społeczna i współpraca (Social Communications and Collaboration)
• Video poprzez Internet
• Analityka nowej generacji (Next Generation Analytics)
• Analityka społeczna (Social Analytics)
• Przetwarzanie zorientowane kontekstowo (Context-Aware Computing)
• Pamięć Flash (Storage Class Memory)
• Przetwarzanie bez granic (Ubiquitous Computing)
• Fabric-Based Infrastructure and Computers[1]

Ze względu na dostęp do wykwalifikowanej siły roboczej oraz stosunkowo niskich kosztów pracy branża technologii informacyjnych jest w Polsce szczególnie atrakcyjna. Produkty informatyczne mogą być łatwo wprowadzane na rynek globalny i przynosić inwestorom ponadprzeciętne zyski wskutek efektu skali. Jak pokazano w Tabeli 1 branża ta cieszyła się w latach 2007-2008 dużym zainteresowaniem funduszy private equity w ujęciu ilościowym. Inwestycje w technologie informacyjne wymagają relatywnie niskich nakładów początkowych, a wytworzone produkty mogą być wykorzystywane na wiele sposobów, a przez to docierać do różnych grup docelowych.

Branże typowane przez inwestorów giełdowych

Warszawska giełda grupuje notowane na niej spółki m.in. w indeksy branżowe. Patrząc na cenę jaką inwestorzy są skłonni płacić za zyski spółek z danego indeksu można powiedzieć, które z branż są przez nich uznawane za atrakcyjne. Jednym ze wskaźników służącym do oceny wartości przedsiębiorstwa jest cena do zysku (C/Z). Pokazuje on, ile inwestor musi zapłacić za 1 zł skumulowanego zysku z ostatnich czterech kwartałów. Wysoki poziom tego wskaźnika sugeruje, że inwestorzy oczekują dynamicznego wzrostu zysków spółki w przyszłości i w związku z tym są gotowi za jej akcje zapłacić więcej, niż wskazywałby historyczne wyniki.

Tabela 3 Cena/zysk dla indeksów branżowych GPW

Źródło: www.gpw.pl

W Tabeli 3 zebrano wartości wskaźnika C/Z dla wszystkich indeksów branżowych z głównego parkietu GPW. Na uwagę zasługują przede wszystkim dwa sektory – chemia i telekomunikacja. Telekomunikacja wchodzi w skład omówionych wcześniej technologii informacyjnych. Branża chemiczna może być uznana za atrakcyjną przede wszystkim z dwóch powodów. Wielu ekspertów (m.in. Frost & Sullivan) uważa, że wkrótce nastąpi w niej konsolidacja, co może spowodować wzrost jej wydajności. Należy również zauważyć, że główni odbiorcy produktów chemicznych (sektorach motoryzacyjnym, budowlanym, elektronicznym i farmaceutycznym) zaczęli wychodzić z kryzysu i powinni zacząć zwiększać wkrótce zamówienia[2].

Atrakcyjne branże nie dla wszystkich

Na podstawie zachowań różnych grup inwestorów można na rynku polskim wskazać następujące branże jako jedne z atrakcyjniejszych: ochrona zdrowia, energetyka (zwłaszcza ochrona środowiska i wydobycie surowców energetycznych), budownictwo, wybrane technologie informacyjne i chemia. Należy jednak mieć na uwadze próg wejścia w daną branżę oraz formę inwestycji, która wpływa na możliwość kontroli zainwestowanych środków oraz wyjścia z inwestycji. Nie jest przypadkiem, że spółki zajmujące się poszukiwaniem i wydobyciem ropy oraz gazu ziemnego tworzą Polacy z pierwszej dziesiątki najbogatszych. Drobnym inwestorom pozostaje zakup akcji na giełdzie, a te mogą być znacznie przewartościowane. W rezultacie pomimo atrakcyjności danej branży jest ona mało dostępna dla większości inwestorów.

autor: Grzegorz Jajuga, FitzRoy